Σαμοθράκη
Η Σαμοθράκη είναι νησί του βορειοανατολικού Αιγαίου. Έχει έκταση 177,97 τ. χλμ. και πληθυσμό 2.723 κατοίκους. Διοικητικά υπάγεται στο νομό Έβρου. Πρωτεύουσα είναι το ομώνυμο χωριό, που ονομάζεται και Χώρα με 677 κάτοικους. Είναι ορεινό νησί. Στο κέντρο του νησιού βρίσκεται το όρος Σάος ή Φεγγάρι σε υψόμετρο 1.448 μ. Ο ποταμός Φονιάς διασχίζει το ορεινό τμήμα του νησιού δημιουργώντας πολλούς καταρράκτες και μικρές λίμνες (βάθρες). Οι κάτοικοι ασχολούνται λιγότερο με τη γεωργία (ελιές, λαχανικά, φρούτα) και περισσότερο με τη δασοεκμετάλλευση, την κτηνοτροφία, την αλιεία, τη ναυτιλία και τον τουρισμό. Ο μεγαλύτερος οικισμός είναι η Καμαριώτισσα με 969 κάτοικους στις δυτικές ακτές. Το δημοτικό διαμέρισμα του δήμου Σαμοθράκης έχει 16 οικισμούς - Σαμοθράκη, Αλώνια, Άνω Καρυώτες, Άνω Μεριά, Δάφνες, Θέρμα, Καμαριώτισσα, Κατσαμπάς, Κάτω Καρυώτες, Λάκκωμα, Μακρυλιές, Μπαξέδες, Ξηροπόταμος, Παλαιόπολη, Ποταμιά, Προφήτης Ηλίας.

Πρωτεύουσα του νησιού - Σαμοθράκη σε υψόμετρο 220 μ. αποτελεί έδρα του ομώνυμου δημοτικού διαμερίσματος και του δήμου Σαμοθράκης και βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του νησιού, σε μικρή απόσταση από τη θάλασσα. Ο οικισμός είναι αμφιθεατρικά κτισμένος σε πλαγιά και έχει χαρακτηρισθεί διατηρητέος. Αξιοθέατα του χωριού είναι τα παλιά παραδοσιακά σπίτια, το κάστρο, οι εκκλησίες, κ.ά. Σε μικρή απόσταση βορειότερα, στην ακτή, βρίσκεται η Παλαιόπολη, η αρχαία Σαμοθράκη με το Ιερό των Μεγάλων Θεών κ.ά. Εδώ βρέθηκε και το περίφημο άγαλμα, η Νίκη της Σαμοθράκης, που βρίσκεται στο μουσείο του Λούβρου, στο Παρίσι.

Στην αρχαιότητα η Σαμοθράκη θεωρούνταν ιερό νησί και τελούνταν τα θρησκευτικά μυστήρια των Καβείρων. Οι αρχαιολογικές έρευνες αποκάλυψαν στη βόρεια ακτή του νησιού, κοντά στο σύγχρονο οικισμό Παλαιόπολη, τα ερείπια της αρχαίας πόλης με τμήματα του τείχους, καθώς και ερείπια του τεμένους των Μεγάλων θεών, όπου λατρευόταν η Μεγάλη Μητέρα Κυβέλη και τελούνταν τα μυστήρια των Καβείρων. Το σημαντικότερο κτίσμα στο χώρο του τεμένους είναι το Ιερό, μεγάλος ναός με διπλή δωρική στοά στην πρόσοψη, που χρησίμευε για την τέλεση των μυστηρίων και πήρε την τελική του μορφή προς το τέλος του 4ου αι. π.Χ. Άλλα σπουδαία κτίσματα στον ίδιο χώρο είναι το Ανάκτορο και η Ιερή Οικία, όπου γινόταν ίσως η πρώτη μύηση στα μυστήρια, το κυκλικό Αρσινόειο, κτίσμα της Αρσινόης, γυναίκας του βασιλιά της Θράκης Λυσίμαχου που χρησίμευε για την τέλεση θυσιών, το Τέμενος, ανοικτό οικοδόμημα για διάφορες ιεροτελεστίες, το Πτολεμαίο, πρόπυλο κτισμένο από τον Πτολεμαίο Β της Αιγύπτου (286-247 π.Χ.), η Μεγάλη Στοά, κτισμένη γύρω στο 200 π.Χ., ερείπια θεάτρου και άλλα οικοδομήματα. Στον ίδιο χώρο βρέθηκε το 1863 και το περίφημο άγαλμα της Νίκης της Σαμοθράκης, αφιέρωμα πιθανόν των Ροδίων, στο τέλος του 3ου αι. π.Χ., που βρίσκεται στο μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι.

Άλλα ενδιαφέροντα σημεία του νησιού είναι η περιοχή με τις βάθρες και τους καταρράκτες που σχηματίζει ο ποταμός Φονιάς μέσα σε μια δασώδη περιοχή, ο Πύργος του Φονιά, που βρίσκεται στις εκβολές του ποταμού, τα θερμά ή Λουτρά με τα θειούχα και ραδιούχα νερά, το μεσαιωνικό κάστρο στη Χώρα, ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου, το εκκλησάκι της Παναγίας της Κρημνιώτισσας, το αρχαιολογικό και λαογραφικό μουσείο κ.ά.

Όπως έδειξε η αρχαιολογική σκαπάνη, η Σαμοθράκη είχε κατοικηθεί από τη νεολιθική εποχή (εύρεση νεολιθικού συνοικισμού). Οι πρώτοι γνωστοί κάτοικοι της ήταν Κάρες. Αργότερα ήρθαν στο νησί θράκες, ενώ κατά το τέλος του 8ου αι. π.Χ. το νησί κατακτήθηκε από Σάμιους. Στα τέλη του 6ου αι. π.Χ. η Σαμοθράκη καταλήφθηκε από τον περσικό στόλο και οι κάτοικοι της υποχρεώθηκαν αργότερα να πολεμήσουν στο πλευρό του Ξέρξη εναντίον των Ελλήνων (ναυμαχία Σαλαμίνας). Μετά την απόκρουση των Περσών η Σαμοθράκη καταλήφθηκε από αθηναϊκές δυνάμεις και εντάχτηκε στην Αθηναϊκή Συμμαχία. Στη διάρκεια του 4ου αι. π.Χ. πέρασε διαδοχικά στην κυριαρχία των Σπαρτιατών και των Αθηναίων, ώσπου το 340 π.Χ. υποτάχθηκε στο κράτος των Μακεδόνων. Μετά την ήττα του στην Πύδνα (168 π.Χ.) ο βασιλιάς των Μακεδόνων Περσέας κατέφυγε στη Σαμοθράκη, όπου όμως τον συνέλαβαν οι Ρωμαίοι. Φαίνεται πως στη σύλληψή του βοήθησαν και οι Σαμοθράκες, για αυτό και οι Ρωμαίοι άφησαν ελεύθερο το νησί. Μετά τη διαίρεση του ρωμαϊκού κράτους, η Σαμοθράκη ανήκε στο ανατολικό τμήμα. Κατά το 13ο αι. καταλήφθηκε από τη Βενετία, ενώ αργότερα ανέλαβαν τη διακυβέρνησή της οι Κατελούζοι της Γένουας και, τέλος, το 1459 την κυρίευσαν οι Τούρκοι. Στα τελευταία βυζαντινά χρόνια και στην αρχή της τουρκοκρατίας το νησί μαστιζόταν από επιδρομές πειρατών, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση του πληθυσμού του και την ίδρυση νέας πόλης μακριά από την ακτή για περισσότερη ασφάλεια. Η Σαμοθράκη απελευθερώθηκε το 1912 από τις ελληνικές ναυτικές δυνάμεις και η προσάρτησή της στο ελληνικό κράτος επικυρώθηκε το 1914.